Gazetecilik her geçen gün daha da tehlikeli bir meslek haline geliyor. Son 18 ayda dünya genelinde en az 50 medya mensubu meslekleri sebebiyle öldürüldü. Öldürülen gazetecilerin çoğunun üzerinde çalıştığı dosyalar ise; yolsuzluk, organize suçlar veya çevre katliamları…
Doğası gereği zor bir meslek olan gazetecilik gün geçtikçe daha da tehlikeli bir hal alıyor . Dünya çapında gazeteci cinayetlerinde gözle görülür bir artış var . 2020 yılı ve 2021 yılının ilk 6 ayında dünya genelinde en az 50 medya mensubu meslekleri nedeniyle öldürüldü. Öldürülen gazetecilerin çoğunun yolsuzluk, organize suçlar veya çevreye verilen zarar gibi konular üzerinde araştırmalar yaptıkları için hedef alındı. Ayrıca öldürülen gazetecilerin üçte ikisinden daha fazlası, çatışma bölgelerinin dışında hayatını kaybetti.
İRAN’DA MUHALİF GAZETECİ İDAM EDİLDİ
2020 yılının son günlerinde gazeteciler için dehşet verici olay İran’da yaşandı. 2017 – 2018 yıllarındaki hükümet karşıtı gösterileri kışkırtmakla suçlanan muhalif gazeteci Ruhullah Zem 12 Aralık 2020 tarihinde İran’da idam edildi. 30 yıl sonra ilk kez bir basın mensubunun çarptırıldığı ölüm cezasının infaz edilmesi dünyada büyük tepki çekti. Zem, mülteci statüsüne sahip olduğu Fransa’da yaşıyordu. Ancak 2019 yılının Ekim ayında hukuksuz bir şekilde İran Devrim Muhafızları tarafından kaçırılarak İran’a götürülmüştü. Zem’in yönettiği Amednews’in, Telegram’da yaklaşık 1,5 milyon takipçisi bulunuyordu.
2021 YILINDA ÖLDÜRÜLEN GAZETECİLER
2021 yılının ilk 6 ayında 18 gazetecinin öldürüldüğü kayıtlara geçti. 19 Şubat 2021 Barta Bazar haber sitesi ve Bangladeş Samachar Gazetesi’nin Bangladeşli muhabiri Borhan Uddin Muzakkir, iktidardaki Awami Ligi partisinin içindeki sokak çatışmalarını takip ederken boğazından vuruldu. 8 Ağustos 2021 Hindistan’ın Kurnool şehrinde Yerel haber kanalı EV5-TV muhabiri Chennakeshavalu, bir polis memuru ve kardeşi tarafından bıçaklandı. Polisin açıklamasına göre gazeteci, katil olduğu iddia edilen kişiyi yasadışı kumar ve tütün satışına karışmakla suçladığı bir raporu yayınlamıştı. 16 Temmuz 2021 Reuters haber ajansının Pulitzer ödüllü foto muhabiri Danish Siddiqui’nin Afganistan’ın Kandahar şehrinde Taliban askerleri ile güvenlik güçleri arasında ki çatışmada öldürüldüğü duyuruldu. Hintli gazeteci, bugüne kadar Afganistan ve Irak savaşı, Rohingya mülteci krizi, Hong Kong protestoları ve Nepal depremi başta olmak üzere, birçok olayı objektifinden dünyaya duyurmuştu.
26 Nisan 2021 İspanya merkezli 93 Metros multimedya direktörü David Beriain, gazeteci ve kameraman Roberto Fraile ile birlikte Burkiina Faso’da kimliği belirsiz kişiler tarafından kaçırıldı. Kaçırılmalarının ardından Beriain ve Fraile’nin cansız bedenlerine ulaşıldı. İki gazeteci ‘vahşi yaşamla mücadele’ konulu bir belgesel çekiyorlardı.
4 Haziran 2021 Azerbaycan devlet haber ajansı AzerTag muhabiri Muharrem İbrahimov ve Azerbaycan devlet televizyonu AzTV kameramanı Siraj Abishov, Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ yakınlarındaki Kelbecer ilçesinde mayına basarak hayatlarını kaybetti.
DİĞER ÖLDÜRÜLEN GAZETECİLER:
3 Şubat 2021 Lokman Slim, Lübnan.
1 Mart 2021 Jamal Farah Adan, Somali.
9 Mayıs 2021 Sisay Fida, Etiyopya.
3 Haziran 2021 Mina Khairi, Afganistan.
13 Haziran 2021 Sulabh Srivastava, Hindistan.
17 Haziran 2021 Gustavo Sánchez Cabrera, Meksika.
22 Temmuz 2021 Renante Cortes, Filipinler.
22 Temmuz 2021 Ricardo Domínguez, Meksika.
8 Ağustos 2021 Manish Kumar Singh, Hindistan.
13 Ağustos 2021 Joël Mumbere Musavuli, Kongo Demokratik Cumhuriyeti.
19 Ağustos 2021 Jacinto Romero Flores, Meksika.
ACI DOLU BİR YIL
2020 yılında gazeteciler için en tehlikeli ülkeler Meksika, Irak, Afganistan, Hindistan ve Pakistan oldu. Meksika’da 2015’den bugüne her yıl sekiz ile 11 gazeteci yaptıkları haberler nedeniyle hayatını kaybetti. Ülkede sadece geçen yıl sekiz gazeteci öldürüldü. Meksikalı gazeteciler özellikle uyuşturucu kartelleri ile siyasiler arasındaki ilişkileri araştırdıkları için hedef oldular.
2020’de, Irak’ta görevi başında toplam altı gazeteci hayatını kaybederken, Afganistan’da beş gazeteci öldürüldü. Cinayetlerin failleri yakalanamadı. Hindistan’da yolsuzluk ve uyuşturucu ticareti konularını araştıran dört gazeteci cinayete kurban gitti. Pakistan’da da, uyuşturucu haberleri yapan dört gazeteci öldürüldü.
Cenevre merkezli Press Emblem Campaign (PEC) 2020 yılının ilk 10 ayında 59 ülkede 600’den fazla gazetecinin COVID-19 nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. PEC’in verdiği rakamlara göre en fazla ölümler Latin Amerika’da gerçekleşti. Pandemi sürecinin başından bugüne dünya genelinde ne kadar gazetecinin görevleri başındayken hayatını kaybettiği ile ilgili, sağlıklı bir çalışma yapılmış değil. Hindistan’da Kadın Ağı (NWMI), ülkeyi ‘Hint Varyantı’
olarak vuran salgın sonucunda 474 gazetecinin hayatını kaybettiği bilgisini ise 2 ay önce açıkladı. Mayıs ayı sonuna kadar ülkede en az 474 Hintli gazetecinin COVID-19’dan öldüğü bildirildi. NWMI’nin aktardığına göre bu gazetecilerin çoğunun ölümlerinin doğrudan işleri ile bağlantılı olduğu yönünde.
2020 YILINDA ÖLDÜRÜLEN BAZI GAZETECİLER
16 Şubat 2020 Abdiwali Ali Hassan, Somali.
20 şubat 2020 Abdul Nasır Hacı Hamdan, Suriye.
10 Oca 2020 Ahmed Abdul Samad, Irak.
4 Şubat 2020 Amjad Anas Aktalatı, Suriye.
22 Haziran 2020 Christoff Griffith, Barbados.
12 Kasım 2020 Elyas Dayee, Afganistan.
1 Temmuz 2020 German Vallecillo Jr, Honduras.
12 Aralık 2020 Hüseyin Hattab, Suriye.
Kaynak: Rakamlar, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) ve
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) raporlarından derlenmiştir.